BİLİŞİM - BİLGİSAYAR - EĞİTİM
  Problem Çözme Ve Algoritmalar
 

1.    Problem Çözme ve Algoritmalar

1.1   Problem Çözme:

Problem çözmede, soruna hemen girişmek yerine, dikkatli ve sistematik yaklaşım ilke olmalıdır.  Problem iyice anlaşılmalı ve mümkün olduğu kadar küçük parçalara ayırılmaladır.

Descartes tarafından "Discourse on Method" isimli kitabında anlatılan problem çözme teknikleri;[2]

1. Doğruluğu kesin olarak kanıtlanmadıkça, hiçbir şeyi doğru olarak kabul etmeyin; tahmin ve önyargılardan kaçının.

2. Karşılaştığınız her güçlüğü mümkün olduğu kadar çok parçaya bölün.

3. Düzenli bir biçimde düşünün; anlaşılması en kolay olan şeylerle başlayıp yavaş yavaş daha zor ve karmaşık olanlara doğru ilerleyiniz.

4. Olaya bakışınız çok genel, hazırladığınız ayrıntılı liste ise hiçbir şeyi dışarıda bırakmayacak kadar kusursuz ve eksiksiz olsun.

1.2   Algoritmalar:

Belirli bir görevi yerine getiren sonlu sayıdaki işlemler dizisidir.

Her algoritma aşağıdaki kriterleri sağlamalıdır.

1. Girdi: Sıfır veya daha fazla değer dışarıdan verilmeli.

2. Çıktı: En azından bir değer üretilmeli.

3. Açıklık: Her işlem (komut) açık olmalı ve farklı anlamlar içermemeli.

4. Sonluluk: Her türlü olasılık için algoritma sonlu adımda bitmeli.

5. Etkinlik: Her komut kişinin kalem ve kağıt ile yürütebileceği kadar basit olmalıdır.

 

Not: Bir program için 4. özellik geçerli değil. işletim sistemleri gibi program sonsuza dek çalışırlar .

 

Örnek 1.2.1 : 1'den 100'e kadar olan sayıların toplamını veren algoritma.

 

1. Toplam T, sayılar da i diye çağırılsın.

2. Başlangıçta T'nin değeri 0 ve i'nin değeri 1 olsun.

3. i'nin değerini T'ye ekle.

4. i'nin değerini 1 arttır.

5. Eğer i'nin değeri 100'den büyük değil ise 3. adıma git.

6. T'nin değerini yaz.

 

Algoritmaların yazım dili değişik olabilir. Günlük konuşma diline yakın bir dil olabileceği gibi simgelere dayalı da olabilir.  Akış şeması eskiden beri kullanıla gelen bir yapıdır. Algoritmayı yazarken farklı anlamlar taşıyan değişik şekildeki kutulardan yararlanılır.  Yine aynı amaç için kullanılan programlama diline yakın bir (sözde kod = pseudo code) dil , bu kendimize özgü de olabilir, kullanılabilir.

               

Aynı algoritmayı aşağıdaki gibi yazabiliriz.

 

1. T=0 ve i=0

2. i'nin değerini T'ye ekle.

3. i'yi 1 arttır.

4. i<101  ise  2.adıma git.

5. T'nin değerini yaz.

               

Örnek 1.2.2 : ax2+bx+c=0 tipi bir denklemin köklerini veren algoritma.

 

Girdi : a, b ve c katsayıları       Çıktı : denklemin kökleri

 

1. a, b ve c katsayılarını al.

2. D = b2-4ac değerini hesapla.

3. D<0 ise gerçel kök yok.  7. adıma git.

4.  

5 . 

6.   değerlerini yaz.

7. Dur.

 

Döngü Gösterimi

Tekrarlanan adımlar

 

n.    Koşul sağlandığı sürece

n.1 ...

n.2 ...                      tekrarlanan adımlar

n.3 ...

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Örnek 1.2.3 : İki tamsayının çarpma işlemini sadece toplama işlemi kullanarak gerçekleyin.

 

Girdi : iki tamsayı

Çıktı : sayıların çarpımı

 

1.     a ve b sayılarını oku

2.     c =0

3.     b>0 olduğu sürece tekrarla

                .3.1. c=c + a

                 3.2. b = b-1

4.  c değerini yaz ve dur

 

Örnek 1.2.4 : Bir tamsayının faktoriyelini hesaplayınız.

 

Girdi : Bir tamsayı

Çıktı : sayının faktoriyel

 

İlgili formul: Faktoriyel(n)=1*2*...*n

 

1.     n değerini oku

2.     F=1

3.     n >1 olduğu sürece tekrarla

                .3.1. F=F*n

                 3.2. n= n-1

4.     F değerini yaz

 

Örnek 1.2.5 : İki tamsayının bölme işlemini sadece çıkarma işlemi kullanarak gerçekleyin. Bölüm ve kalanın ne olduğu bulunacak.

 

1. a ve b değerlerini oku

2. m=0

3. a>=b olduğu sürece tekrarla

3.1  a=a-b

3.2   m = m + 1

4. kalan a ve bölüm m 'yi yaz

 

Örnek 1.2.6 :  100 tane sayıyı okuyup, ortalamasını bul

 

1.     T=0, i=0

2.     i<101 olduğu sürece tekrarla

2.1    m değerini oku

2.2   T = T + m

2.3   i = i + 1

3.     T = T / 100

4.     Ortalama T ‘yi yaz

5.     Dur

 

Örnek 1.2.7 : Bir sınava giren öğrencilerin not ortalamasının hesaplanması

 

1.     Tüm sınav kağıtlarını inceleyip notların toplamını hesapla

2.     Ortalamayı notların toplamını incelenen sınav kağıdına bölerek hesapla

3.     Ortalamayı yaz.

 

1.     Notların toplamını ve incelenen sınav kağıdı sayısını sıfır kabul et

2.     Sıradaki sınav kağıdının notunu notların toplamına ekle

3.     İncelenen sınav kağıdı sayısını Bir arttır

4.     İncelenecek sınav kağıdı var ise 2. Adıma git

5.     Ortalamayı notların toplamını incelenen sınav kağıdına bölerek hasapla

6.     Ortalamayı yaz

 

1.     Notların toplamını ve incelenen sınav kağıdı sayısını sıfır kabul et

2.     Her bir sınav kağıdı için

2.1.  Sıradaki sınav kağıdının notunu notların toplamına ekle

2.2.  İncelenen sınav kağıdı sayısını bir arttır

3.     Ortalamayı notların toplamını incelenen sınav kağıdına bölerek hesapla

4.     Ortalamayı yaz

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Koşul Gösterimi

 

n.    Koşul doğru ise

 

                n.D.1

                n.D.2                      doğru olduğunda işlenen adımlar

                n.D.3

aksi halde

                n.Y.1

                n.Y.2                      yanlış olduğunda işlenen adımlar

                n.Y.3

 

Kök bulma örneğinde 3. Adımı tekrar yazarsak

 

3.     D>=0 ise

        3.D.1   

        3.D.2  

       aksi halde

        3.Y.1  Reel kök yoktur

 

Sorular:

 

* Girilen üç sayıdan en büyüğünü bulan algoritmayı yazınız.

* Tamsayılarda üs alma işlemini gerçekleştiren algoritmayı yazınız ( ab ).

*  1-100 arasında tutulan bir sayıyı tahmin eden algoritmayı yazınız.

 

Örnek 1.2.8 : Aracın otopark ücretinin hesaplanması. Araçların en fazla 24 saat kaldığını varsayın.

 

                0 - 2 saat                150 bin

                2 - 8 saat                300 bin

                8-24 saat                500 bin

 

1.     Aracın kaç saat kaldığını öğren ( t olsun ).

2.     t <= 2 ise

       2.D.1. ücret = 150 bin

       Aksi halde

       2.Y.1. t<=8 ise

       2.Y.1.D.1. ücret = 300 bin

       Aksi halde

       2.Y.1.Y.1. ücret = 500 bin

3.     ücreti yaz

4.     Dur

 

Örnek 1.2.9: Sınavdaki en büyük notun bulan algoritma.

 

1.     En büyük = ilk sınav kağıdındaki not   (ya da olabilecek en düşük değer kabul edilebilir).

2.     İncelenecek sınav kağıdı var ise

2.1  Sınav kağıdındaki not > En büyük ise En büyük = Sınav kağıdındaki not

3.     En büyük değerini yaz.

4.     Dur

 

Algoritmanın yazımı daha simgesel olabilir.  Ni  i. Öğrencinin notu olsun.

 

1.     EB = N1

2.     i = 2

3.     İncelenecek sınav kağıdı var ise

3.1  Ni>EB => EB = Ni

3.2  i = i + 1

4.     EB’ yi yaz.

5.     Dur

 

Örnek 1.2.10 : Programın C dili ile yazılıp çalışır hale getirilmesi.

 

1.     Programı bilgisayara gir

2.     Kaynak dosya olarak kaydet

3.     Kaynak dosyayı derle ( compile)

4.     Derleme sonucunda hata var ise

4.1    Hataları düzelt

4.2    3. Adıma git

5.    Oluşan amaç dosyasına diğer dosyaları bağla (link)

6.     Bağlama sonucunda hata var ise

6.1. Hataları düzelt

6.2. Hatalar kaynak dosya ile ilgili ise 2. adıma aksi halde 5. adıma git

7.     Program çalıştırılmaya hazır

 
 
  Bugün 121 ziyaretçi (181 klik) www.bilisim-egitim.tr.gg  
 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol